HTML5 Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları Nelerdir?

• Nedir?
• Veridyen
• 1 sene önce
• 34 Dakikalık Okuma Süresi

HTML5, bir web sayfası hazırlayabilmek için kullanılan ve uzun zamandır varlığını sürdüren kodlama dillerinden biridir. HTML5, açılımı yapıldığında Hiper Metin İşaretleme Dili anlamına gelmektedir. Günümüzde web masterlara büyük kolaylık sağlayan bu işaretleme dili sayesinde kullanıcı deneyimi son derece yüksek puanlara varan web sayfaları hazırlamak mümkün olabilmektedir. Bu işaretleme dili üzerine düşüldüğünde kısa sürede öğrenilebilen işaretleme dilleri arasında yer almaktadır. Elbette HTML5 kendi başına bir anlam taşımamaktadır. Web sayfalarının temelini Hiper Metin İşaretleme Dili oluştururken, CSS3 adı verdiğimiz makyaj kısmı da web sayfalarının şekillendirilmesi için destek sunmaktadır. PHP ise arka planda çalışacak olan formların ya da butonların harekete geçmesi için kullanılan bir diğer unsurdur.

HTML5 ile dinamik web sayfaları oluşturulabilinirken aynı zamanda belli komutlar vererek yeni nesil ekranlara uyum sağlanmasına da yardımcı olunmaktadır. HTML ile geliştirilmiş bir web sayfası bilgisayar monitöründeki görüntüsünün dışında mobil cihazlarda farklı bir görünüme kavuşur. Bu durum ise işaretlemeyi yapan kişi tarafından yazılan kodlar ile mümkün olabilmektedir. Dinamik bir yapısı olması nedeniyle de günümüzde sıklıkla tercih edilmektedir. Özellikle eklenti ya da yama gibi ekstralara ihtiyaç duyulmaması nedeniyle de kullanıcı deneyimini en üst safhalara çıkartmaktadır. Yeni nesil web sayfaları hazırlamak için HTML5 en çok tercih edilen işaretleme dillerinden biridir. Bu nedenle de web tasarımcılar halen bu dili kullanmaya devam etmektedir.

HTML5 Tarihçesi

1980 senesinde Tim Berners Lee isimli bir kişi, CERN’de görev yaparken kişilerin dökümanlarını ve bilgilerini bir şekilde birbirleriyle paylaşabileceklerine inanmaktaydı. Bu sebeple de ENQUIRE adı verilen bir sistemi önererek ön plana çıkmıştır. İnternet tabanı olan bu işaretleme dilinin temelleri ise Berners Lee tarafından atılmıştır. WWW adı verilen World Wide Web de yine bu kişi tarafından oluşturulmuştur. HTML, 1980 yılından günümüze kadar uzanmış ve işaretleme dili olarak varlığını sürdürmeye devam etmiştir. Bu nedenle de dinamik web sayfaları oluşturabilmek için sıklıkla tercih edilmektedir. HTML5 günümüzde kullanılan ismidir ve sonundaki 5 rakamı zamanla değişmiş ve adını son haliyle HTML5 olarak almıştır.

Hiper metin işaretleme dili olarak bilinen HTML5, son sürüm anlamını taşımaktadır. Her ne kadar bir programlama dili olarak bilinse de asıl işi işaretleme yapmaktır. Bu dille herhangi bir program ya da uygulama yazmak ne yazık ki mümkün olamamaktadır. Yalnızca belli programlar bu işaretleme diline destek verdiğinde ortaya bir uygulama ya da yazılım konulabilmektedir. HTML tabanlı kodların her tarayıcıda sonuca ulaşabilmesi için diğer unsurlarla birlikte kullanılması gerekmektedir. Bunlar ise CSS ve PHP gibi diğer dillerdir. Bu diller de kodlar ile çalışır ve ortaya dinamik web sayfaları çıkar. HTML sayesinde video oynatma, web sayfalarına görsel ekleme ya da SEO uyumlu yazılar yüklemek mümkündür. HTML içerisinde yer alan H1-H6 tagleri sayesinde iç SEO çalışması yapmak da mümkündür.

HTML5 Ne İşe Yarar?

HTML5, tüm web siteleri tarafından okunabilen bir dil olarak bilinmektedir. Web sitelerinin çalışma prensibi bu işaretleme diline dayalıdır. Bu nedenle de yeni nesil web sayfalarında sıklıkla bu işaretleme dili kullanılmaktadır. Günümüzde kullanılan pek çok arama motoru HTML5 işaretleme dilini süzgeçten geçirerek sayfalar hakkında detaylı bilgi sunmaktadır. Yazılar, sayfalar hatta görseller bile HTML5 sayesinde SEO’ya uyumlu hale getirilebilmektedir. Kullanıcılar web sayfasını hazırlarken kodların içerisine yerleştirmiş oldukları anahtar kelimeler sayesinde web sayfasının okunurluğunu ve index hızını da artırmaktadır. Bu nedenle de HTML5 işaretleme dili dinamik web sayfaları oluşturmada büyük önem arz etmekte ve sıklıkla kullanılmaktadır.

HTML5 Nasıl Öğrenilir?

Dünya genelinde sıklıkla kullanılan ve önemli bir yere sahip olan HTML5, öğrenilmesi kolay işaretleme dillerinden biridir. Günümüzde pek çok kurs, HTML5 eğitimi vermekte ve öğrenmek isteyenleri de desteklemektedir. Elbette HTML öğrenmek isteyen kişiler bu dilin en güncel halini öğrenmeli ve devamlı pratik yaparak kendini geliştirmelidir. İnternet üzerinden videolu kurslar vererek HTML öğreten belli mecralar da bulunmaktadır. Çok kısa vadede öğrenmek mümkün olmasa bile kişiler HTML yanı sıra CSS3 ile basit web sayfaları yaparak kendilerini geliştirebilmektedir. Üniversitelerin belli bölümlerinde de HTML5 okutulmakta ve kişilerin iş hayatına katkı sağlaması için destekler sunulmaktadır. CSS3 adı verdiğimiz dil ise HTML5 ile oluşturulan web sayfalarının şekillendirilmesine olanak sağlamaktadır.

 

HTML5 Yapısı

HTML5 yapısından bahsederken bir insan vücudunu ele almakla işe başlanabilir. Çünkü HTML ile hazırlanan web sayfalarında belli etiketler kullanılmaktadır. Body adı verilen etiket web sayfasının orta kısmını, footer en alt bölümü, header ise en üstte kalan baş kısmı ifade etmektedir. HTML5 ile işaretleme yapılırken açılan her etiketin mutlaka kapatılması gerekmektedir. Kapatılmayan etiketler yazılan taglerin çalışmamasına neden olacaktır. Etiketlerin hepsi küçüktür < işareti ile başlarken > büyüktür işareti ile kapatılmaktadır. Etiket kapatmak için büyüktür işaretinin önüne / işareti eklenmektedir. Aşağıdaki örnekte HTML5 işaretleme dili için bir örnekten bahsedilebilir.

<head>

<title> veridyen </title>

</head>

<body>

<p>HTML Nedir?</p>

</body>

</html>

HTML5 ile web sayfası hazırlarken hangi bölüme ne yazılması gerektiği de oldukça önemlidir. Head bölümü adını verdiğimiz baş kısma stil kodları, JavaScript ya da CSS gibi kodlar da yazılabilmektedir. Web sitesinin adının yer aldığı Title etiketi de bu bölümde yer almaktadır. Body adı verilen bölüme ise görsel, yazı ya da video gibi unsurlar eklenmektedir. Web sayfasının footer bölümünde ise web sitesine ait bilgiler yer almaktadır. <footer> tagi altında iletişim bilgileri, site haritası ya da buna benzer pek çok bilgi bu alanda sunulmaktadır. HTML5 sayesinde belirtilen tüm unsurlar dinamik bir şekilde kullanıcıya sunulmakta ve hatasız bir şekilde web sayfaları tarayıcılar tarafından okunmaktadır.

HTML5 terimi her zaman tanıdık geliyor, ancak ne olduğunu her zaman nasıl açıklayacağımızı bilmiyoruz. Bu, HTML olarak bilinen programlama dilinin en son sürümüdür.

Programcılar tarafından güvenilen bir dil olarak mevcut tarayıcılarda standart kullanım haline gelmiştir. Daha fazla HTML5 kullanmanın faydaları nelerdir. Aşağıda HTML5 kullanmanın 7 avantajı bulunmaktadır.

1 – Web sayfası performansını iyileştirerek daha hızlı gezinmeyi sağlar

Bir web sayfasının performansını artırarak daha hızlı ve kolay gezinmeyi sağlar. Geliştiriciler, çevrimiçi dosyaların boyutunu azaltmak ve böylece kullanıcı deneyimini geliştirmek için HTML5 kullanır. Sitelerimizi optimize etmek neden bu kadar önemli? Bunun nedeni, hiçbir kullanıcının sayfaların yüklenmesini bekleyerek zaman kaybetmeyi sevmemesidir.

2 – Tüm cihazlar tarafından kabul görmektedir.

HTML5, birçok farklı cihazda sunulabilen neredeyse evrensel uygulamalar oluşturmak için tasarlanmıştır. HTML5, gelecekte tabletlerin, akıllı telefonların, PC’lerin, TV’lerin ve araçların bir araya gelmesine yardımcı olacak bir sistemdir. HTML5, günümüzde yalnızca eklentiler ve yazılımların kullanılmasıyla mümkün olan yeni araçların geliştirilmesine de izin verecektir. HTML5 dili, örneğin, yeni video öğelerinin kullanılmasına, doğrudan tarayıcıda Skype veya oyunlar gibi uygulamalar oluşturulmasına olanak tanır. Kullanıcı için navigasyon daha çok işletim sistemi üzerinde çalışmak üzere geliştirilmiş bir uygulamaya benzeyecektir. HTML5’te geliştirilen web siteleri daha hızlı, daha güvenli ve görsel olarak çekici olduğundan, bir web sitesinde gezinmek daha kolay ve daha zevkli bir deneyim olacaktır. Çok ileri gitmeden, YouTube kısa bir süre önce yalnızca makinede yüklü bir Flash eklentisi varsa çalıştı. Bugün farklı, çoğu büyük site gibi HTML5’i zaten pek çok kullanıcı benimsemiştir.

3 – Birkaç tarayıcı, standart tanımların çoğunu zaten benimsemiştir.

Birkaç tarayıcı, standardın tanımlarının çoğunu hali hazırda benimsemiştir ve eskiden çok fazla alana sahip olan birkaç araç, HTML5’te işlerin yapılma şeklinin basitliği ile değiştirilmiştir. Ayrıca HTML5’in W3C tarafından benimsenen ve tanımlanan ve öncülünün yıllarca süren başarısı üzerine inşa edilen bir standart olduğu göz önüne alındığında, standardın kullanılması, hali hazırda mevcut olanı ve Web’in geleceğini kullanmak için garanti edilir.

4 – SEO için Web Sitesi Optimizasyonu – Web sitesini arama motorları için optimize etme

Avantajlarından biri SEO (web sitelerini optimize etmeye yardımcı olan teknikler) ve semantik ile ilgilidir, HTML5 olarak, uygulamanızı yapılandırmanın yanı sıra, artık ana arama motorlarını aramayı kolaylaştıran içerikle de doğrudan bir ilişkisi vardır. Örneğin, artık bir içeriğin bir menü olduğunu belirleyebilirsiniz, böylece arama motoru bu öğeyi “arka planda” okur ve şirket veya makale hakkında bir metin gibi daha önemli diğer içeriğe öncelik verir. Kullanıcının internetteki arama deneyimi giderek daha hassas hale geldiğinden, bu genel olarak web için büyük bir devrimdir.

5 – Çevrimdışı veri depolama.

İstemci tarafında, tarayıcıda bulunan veritabanı tarafından yapılandırılmış 4Gbyte’a kadar veri depolama izni  çerez kullanımında olanlara benzer, ancak 4Kb boyutu gibi uygulanan sınırlamaları ortadan kaldırmaya çalışmak  HTML5’in en sıcak özelliklerinden biridir. Ancak geliştirici, yerel depolamanın site başına olduğunu ve bant genişliğinden tasarruf edirtmek ve performansı artırmak için verileri orijinal olarak depolayan siteye her erişildiğinde komut dosyalarınız için kullanılabilir olacağını hatırlamalıdır. Ayrıca, tarayıcı veritabanları, kullanıcılara verileri üzerinde diğer uygulamalarda olduğu gibi aynı gücü vermez. Örneğin kullanıcı, saklanan verileri başka bir makineye taşıyamaz, kopyalayamaz, yedek alamaz veya tarayıcı dışında bir uygulama ile açamaz. Dosyalar kolayca taşınacak şekilde tasarlanmamıştır, ancak kullanıcı bunları nerede ve nasıl bulacağını bilirse bunu yapmak mümkündür. Sonuçta, herhangi bir düzenleyiciyle kolayca açılabilen elektronik tablolar veya metin belgeleri gibi değiller.

6 – Büyük şirketlerde kullanım

World Wide Web Consortium’da (W3C) HTML5‘i tanımlayan çalışma grubuna birçok büyük şirket katılıyor. Bu liste Samsung, LG ve Apple’ı içermektedir. AT&T ve France Telecom gibi operatörler; Microsoft, Adobe ve Zynga gibi yazılım üreticileri; IBM ve HP gibi BT şirketleri ve Google ve Netflix gibi internetten yayın veren şirketlerdir. Üniversiteler ve bağımsız uzmanlar da yine bu sistemler arasında yer almaktadır.

7 – Kanvas aracına sahiptir

Canvas aracı (ekran İngilizcedir), bu nedenle çizimler ve animasyonlar oluşturmak için harici uygulamalar kullanmak gerekli değildir. Resmi olarak, tuval “grafikleri veya diğer görsel görüntüleri hızlı bir şekilde oluşturmak için kullanılabilen, çözünürlüğe bağlı bir bitmap tuvalidir”. Layman’ın terimleriyle, tuval, HTML5‘te JavaScript kullanarak grafikler çizmenize izin veren yeni bir öğedir. Metin, resim, grafik, degrade çizgileri ve diğer efektleri dinamik olarak oluşturmak için kullanılabilir. Tuval üzerine çizim, 2B tuval API’si aracılığıyla yapılır. Bu API, ekranda istediğiniz hemen hemen her şeyi çizme gücü veren çeşitli işlevler içerir.

Ayrıca HTML5’in de tüm yeni teknolojiler gibi iyileştirmelerden geçeceğini belirtmekte fayda var.

Bugün bize sayısız fayda sağlıyorsa, bundan birkaç yıl sonrasını hayal edin? Kesinlikle programlama dilinin geleceğini şekillendirmek ve geliştirmek için geliyor. CSS3, html5 ile entegre çalışması gereken işaretleme dillerinden biridir. Şimdi CSS3 incelemesi gerçekleştirelim.

CSS3 Nedir?

CSS, Basamaklı Stil Sayfası dili olarak adlandırılır ve HTML gibi bir biçimlendirme dilinde yazılmış öğelere stil vermek için kullanılır. CSS, içeriği sitenin görsel temsilinden ayırır. Sayfa dekorasyonunuzu düşünün. CSS kullanarak metin ve arka plan rengini, yazı tipini ve paragraflar arasındaki boşluğu değiştirmek mümkündür. Ayrıca tablolar oluşturabilir, düzen varyasyonlarını kullanabilir, görüntüleri ilgili ekranları için ayarlayabilir ve benzeri işlemleri yapabilirsiniz.

CSS, 1996 yılında W3C ( World Wide Web Consortium ) tarafından çok basit bir nedenle geliştirilmiştir. HTML, sayfayı biçimlendirmeye yardımcı olacak etiketlere sahip olacak şekilde tasarlanmamıştır. Sadece web sitesi için işaretlemeyi yazmanız şekil vermek için yeterli olmaktadır.

<font> gibi etiketler HTML’nin 3.2 sürümünde tanıtıldı ve geliştiriciler için birçok soruna neden olmuştur. Sitelerin yazı tipleri, renkleri ve stilleri farklı olduğu için kodu yeniden yazmak uzun, zahmetli ve pahalı bir süreçti. Bu yüzden CSS, bu sorunu çözmek için W3C tarafından oluşturuldu.

HTML ve CSS arasındaki ilişki oldukça güçlüdür. HTML bir biçimlendirme dili (bir web sitesinin temeli) ve CSS stile (bir web sitesinin tüm estetiği) odaklandığından, bunlar birlikte uyum içinde çalışmaktadır.

CSS teknik olarak bir zorunluluk değildir, ancak muhtemelen yalnızca HTML kullanan bir siteye bakmak istemezsiniz, çünkü bu tamamen terk edilmiş gibi görünür.

CSS’nin Avantajları

CSS uygulayan bir web sitesi ile uygulamayan bir web sitesi arasındaki fark devasa ve dikkat çekicidir.

Muhtemelen tam olarak yüklenmeyen veya mavi ve siyah metin içeren beyaz bir arka plana sahip bir site görmüşsünüzdür. Bu, web sitesinin CSS bölümünün doğru yüklenmediği veya mevcut olmadığı anlamına gelir.

Ve sadece HTML içeren bir web sitesi böyle görünür. CSS’yi kullanmadan önce, tüm stillerin HTML işaretlemesine dahil edilmesi gerekiyordu. Bu, tüm arka planı, yazı tipi renklerini, hizalamaları vb. ayrı ayrı tanımlamanız gerektiği anlamına gelir. Ancak CSS, her şeyi farklı bir dosyada stillendirmenize, böylece stili ayrı ayrı oluşturmanıza olanak tanır. Ve daha sonra CSS dosyasını HTML işaretlemesinin üstüne entegre edebilirsiniz. Bu, HTML işaretlemesini temiz ve bakımı kolay tutar.

Kısacası, CSS ile artık tek tek öğelerin nasıl göründüğünü tekrar tekrar yazmak zorunda değilsiniz. Bu zaman kazandırır, kodu kısaltır ve hata olasılığını azaltır.

CSS, bir HTML sayfasında birden çok stile sahip olmanızı sağlayarak kişiselleştirme olanaklarını neredeyse sınırsız hale getirir. Bu günlerde, bu basit bir özellikten çok bir zorunluluk haline geliyor.

CSS Nasıl Çalışır?

CSS, JavaScript veya diğer ağır dilleri kullanmak yerine çok sayıda işlevsellik oluşturmayı mümkün kılan çok güçlü bir araçtır. Az kullanılırsa CSS, web sayfalarının geliştiricisi ve kullanıcıları için harika bir deneyim sağlayabilir.

Basamaklı Stil Sayfaları ile karmaşık animasyonlar oluşturmak, paralaks kullanarak efektler oluşturmak, arka plan görüntüsünün birbirinden farklı bir derinliğe sahip gibi görünmesini sağlamak, etkileşimli web siteleri ve ayrıca HTML5 ve CSS3 ile oyunlar oluşturmak mümkündür.

CSS, onu yöneten bir dizi kuralla birlikte İngilizce tabanlı basit bir sözdizimi kullanır. Daha önce de belirttiğimiz gibi, HTML hiçbir zaman stil öğelerini kullanmak için tasarlanmamıştı, sadece sayfa işaretlemeyi amaçlıyordu. Yalnızca içeriği açıklamak için oluşturulmuştur. Örneğin: <p>Bu bir paragraftır.</p>.

Ama paragrafı nasıl şekillendirirsiniz? CSS sözdizimi yapısı oldukça basittir. Bir seçiciye ve bir bildirim bloğuna sahiptir. Bir öğe seçiyorsunuz ve onunla ne yapmak istediğinizi bildiriyorsunuz ve basit bir şekilde sistem size karşılığını talep ettiğiniz şekilde veriyor. Ama bilmeniz gereken bazı kurallar var. Seçici, stil vermek istediğiniz HTML öğesini işaret eder. Bildirim bloğu, noktalı virgülle ayrılmış bir veya daha fazla bildirim içerir.

Her bildirim, iki nokta üst üste ile ayrılmış bir CSS özellik adı ve değeri içerir. Bir CSS bildirimi her zaman noktalı virgülle biter ve bildirim blokları parantez içindedir.

Bir CSS Komutunun Anatomisi

CSS, html dosyası için kurallar belirler. Her kuralla, içeriğin tamamını veya yalnızca belirli öğelerini biçimlendirmek mümkündür. Öyleyse temel bir komut, özellik ve değer içeren seçici ve bildirimlerden oluşur.

SEÇİCİ {PROPERTY: VALUE}

CSS sözdizimini öğrenmek çok basittir. Seçici, html’deki hangi öğelerin özelliği alacağını seçer. Özellik renk veya arka plan rengi ( arka plan ) gibi daha spesifik bir şey olabilmektedir. Bir örnek simüle edelim. Diyelim ki amaç bir h1 etiketinin yazı tipini değiştirmek. Bunun için h1 {font-size: 20px;} kullanabiliriz.

• h1 – seçicidir. Bu durumda h1’i seçiyoruz.
• font-size – (font-size) özelliğini ve (20px) değerini içeren bildirimdir .

Temel CSS komutlarının listesi

Seçiciler, özellikler ve değerler arasında o kadar çok seçenek vardır ki, bir geliştiricinin hepsini yalnızca belleğe güvenerek hatırlaması çok zor olabilir. Bu nedenle, CSS’nin ne olduğunu öğrenenlere yardımcı olacak bir CSS Temel Komut Listesi (CSS3 Dahil) oluşturmaya karar verdik.

Dahili, Harici ve Satır İçi CSS Stilleri

İç stil ile başlayalım. Bu şekilde yapılan CSS stilleri, bir site her güncellendiğinde yüklenir, bu da yükleme süresini artırabilir. Ayrıca, aynı CSS stilini tek bir sayfada içerdiği için birden fazla sayfada kullanamazsınız. Ancak bunun avantajı, her şeyin tek bir sayfada bulunmasının, bir görünüm için modeli paylaşmayı kolaylaştırmasıdır.

Harici yöntem en uygun olabilir. Bu, tüm stilleri ayrı bir dosyada yapabileceğiniz ve istediğiniz herhangi bir sayfaya CSS uygulayabileceğiniz anlamına gelir. Dış stil, yükleme süresini de iyileştirebilir.

Son olarak, CSS Satır içi stili de var. Satır içi, <style> etiketine sahip belirli öğelerle çalışır. Her bileşenin stili olmalıdır, bu nedenle CSS’yi işlemenin en iyi veya en hızlı yolu olmayabilir. Ancak örneğin tek bir öğeyi değiştirmek, değişiklikleri hızlı bir şekilde önizlemek veya CSS dosyalarına erişiminiz yoksa yararlı olabilir.

Stil Sayfası Nasıl Oluşturulur?

Bir stil sayfası oluşturmak oldukça basittir. Sadece Sublime gibi kod düzenleyicinizi açın ve yeni bir belge oluşturun.

Oluşturulduktan sonra, henüz bir şey yazmamış olsanız bile onu style.css olarak kaydedin (bu .css, tarayıcı tarafından stil sayfası olarak tanınacak bir dosyayı tanımlayan şeydir).

Kaydedildikten sonra, metin düzenleyici, aşağıdaki ekran görüntüsünde gösterildiği gibi, stil sayfası kodlarını yazarken otomatik tamamlama önerileriyle bile dosyayı daha kolay okuyabilecektir :

CSS, HTML’ye nasıl entegre edilir?

style.css olarak kaydettikten sonra dosyayı HTML dosyamıza koymamız gerekiyor, çünkü bu CSS’yi yükleyecektir, CSS tek başına bir web sitesi yapmaz. Ve bunun için bir stil dosyası olduğunu HTML’ye referans etiketleriyle söylersiniz.

<link rel=”stylesheet” type=”text/css” href=”style.css”>

Bu etiket, sayfaya eklenecek bir CSS dosyasına sahip olduğunu HTML’e gösterecektir. Bu, aşağıdaki örneklemde görebileceğiniz gibi, HTML’nizin <head> </ head> etiketinin içine eklenmelidir.

HTML5 ile PHP İlişkisi

PHP, başlangıçta Kişisel Ana Sayfa olarak adlandırılan PHP, Köprü Metni Ön İşlemcisi için özyinelemeli bir kısaltmadır.

Ayrıca JavaScript ve Python gibi betik dillerinin bir alt kümesidir. Aradaki fark, PHP’nin daha çok sunucu tarafı ( arka uç ) iletişimi için kullanılmasıdır.

Bu arada, JavaScript hem ön uç hem de arka uç için kullanılabilir ve Python yalnızca sunucu tarafı ( arka uç ) içindir.

Karışık mı görünüyor? Bu yüzden PHP’ye derinlemesine dalmadan önce betik dillerini anlamamız gerekiyor.

Bir komut dosyası dili, görevlerin özel bir çalışma zamanı ortamında yürütülmesini otomatikleştirmeye hizmet eder. Bu, statik bir sayfaya ( HTML ve CSS ile oluşturulmuş ) daha önce tanımladığınız kurallarla belirli eylemleri gerçekleştirmesini söylemeyi içerir.

Örneğin, bir formdaki tüm alanların sunucuya geri gönderilmeden önce doldurulduğundan emin olmanın bir yolunu doğrulamak için bir komut dosyası kullanabilirsiniz.

Komut dosyası daha sonra bir kullanıcı formu gönderdiğinde çalışır ve tüm alanları kontrol eder. Bunlardan biri boşsa, kullanıcıyı bu konuda bilgilendirmek için bir uyarı metni görüntülenir.

Komut dosyası dillerinin diğer yaygın kullanımları arasında, ana menü üzerinde gezinirken bir açılır menü efekti gösterme, kaydırma düğmelerini ve animasyonları görüntüleme, iletişim kutularını açma vb. yer alır.

PHP Tarihçesi ve Çalışma Prensibi

Günümüzde PHP, dünyada en çok kullanılan programlama dillerinden biridir. PHP terimi, yalnızca bir CGI kodu kümesiyle oluşturulmuştur. Bir C dilinde tanımlanan iki sistem veya sunucu arasında fiziksel veya mantıksal bağlantı kuran bir öğe olarak da bilinmektedir.

İlk fikir, içerik oluşturucunun kişisel web sitesinin trafiğini izlemekti. Yıllar geçti ve içerik oluşturucu, sitesinin sahip olduğu kaynakları artıran komut dosyaları geliştirdi.

Bu dilin başarısı o kadar büyüktü ki yaratıcısı Rasmus Lerdof, CGI kodları kümesini bir programlama diline dönüştürdü. Bununla birlikte, web sitelerinin ve uygulamaların büyük çoğunluğu PHP’yi ana dilleri olarak kullanmaya başladı.

PHP sürümleri

PHP ile programcılar yöntemleri ve kodları uygulayabilir. Genel testler yapılmış ve ertesi yılın Haziran ayında resmi olarak yayınlanmıştır. İki yıl sonra, dile daha fazla özellik kazandıran PHP 4 sürümü yayınlandı.

Bu sürüm bir sorun çıkarmıştır: nesnelerin kopyalarını oluşturma, ortaya çıkan en büyük sorun olarak nitelendirilmiştir. Bunun nedeni, dilin işleyiciler veya işaretçiler ile çalışmamasıdır. Bu, PHP 5 sürümünde düzeltilmiştir. PHP5, programcılar tarafından en çok kullanılanıdır.

Şu anda, PHP 7.2 sürümü sıklıkla kullanılmaktadır. Sağlanan PHP sürümlerinin, sunulan PHP barındırma hizmetine bağlı olarak bir sağlayıcıdan farklılık gösterebileceğini hatırlamakta fayda var.

Ancak hikaye bu kadar, çünkü bir proje oluşturmak için php’yi nasıl kullanacağınızı anlamak için, çalıştığı dili veya daha doğrusu bir web sistemini programlamanın ilk adımlarını anlamanız gerekir.

Sunucu Tarafı (arka uç) ve İstemci Tarafı (ön uç)

Komut dosyası dilleri, sunucu tarafında (arka uç) veya istemci tarafında (ön uç) çalışabilir.

Ön uç türü komut dosyaları tarayıcılar tarafından işlenir. İstemci olarak da bilinen tarayıcınız, istemci tarafı komut dosyalarını içeren bir sayfa istediğinde, sunucu, tarayıcı tarafından yürütülebilir olan kaynak kodunu göndererek yanıt verir.

Arka uç betik dili ise bu betiklerin tarayıcıya gönderilmeden önce sunucularda çalıştırılması anlamına gelir. Bu nedenle, kaynak kodu göndermek yerine, web sunucuları önce kodu saf bir HTML formatına dönüştürerek işler.

Yukarıda bahsedildiği gibi bu, sunucu tarafı iletişimleri için oluşturulmuş bir betik dilidir. Sonuç olarak, veri formları toplama, sunucu dosyalarını yönetme, veritabanlarını değiştirme ve çok daha fazlası gibi çeşitli arka uç işlevlerini yerine getirebilir.

PHP genel amaçlı bir betik dili olarak kabul edilse de, çoğunlukla web geliştirme için kullanılır. Bunun nedeni, en dikkate değer özelliklerinden biri: bir HTML dosyasına gömülebilme yeteneğidir.

Diyelim ki insanların kaynak kodunuzu görmesini istemiyorsunuz. Bunu çözmek için, sadece bu betik dili ile gizleyin. Kodu bir PHP dosyasına yazın, HTML’ye gömün ve o zaman insanlar orijinal içeriğin ne olduğunu asla bilemezler.

Bu özelliğin bir başka avantajı da, HTML etiketlerini tekrar tekrar kullanmanız gerektiğidir. Bunları tekrar tekrar yazmak yerine, kodu bir PHP dosyasına uygulayın. HTML kullanmanız gerektiğinde, PHP dosyasını ekleyin ve hazırsınız.

Bir PHP sayfası örneği Facebook’ta bulunabilir. Ana sayfayı açın ve URL’nin .php (facebook.com/home.php) ile bittiğini görebilirsiniz.

Başka bir deyişle, bu sayfa, hiper metin önişlemci kodu ve HTML etiketlerinin bir karışımını içeren bir php dosyası (home.php) ile oluşturulur.

PHP’yi Neden Kullanmalı?

PHP, mevcut olan tek sunucu tarafı betik dili değildir. Daha birçok kullanılabilir dil vardır. Ancak, bir WordPress sitesi çalıştırıyorsanız, rakiplerine göre bir avantajı vardır.

Daha önce de belirttiğimiz gibi, WordPress PHP kullanılarak oluşturulmuştur. Dolayısıyla bu dili kullanarak, web sitenizde sahip olabileceğiniz özelleştirme miktarını önemli ölçüde artırabilir.

Mevcut eklentileri ve temaları değiştirmek veya hatta kendinizinkini oluşturmak için kullanabilirsiniz. Bir WordPress geliştiricisi olmak istiyorsanız PHP öğrenmek şarttır.

Bununla, kullanıcının belirlediği herhangi bir görevi gerçekleştirmek için uygulamalar oluşturabilirsiniz. Bu uygulamalar, sunucu tarafı veya sunucu tarafı komut dosyası adı verilen bir sunucu içinde derlenir. Bu komut dosyalarının çalışması için şu öğelere ihtiyacınız olmaktadır. Bir tarayıcı, PHP yorumlayıcısı ve bir web sunucusu bunlar arasında en önemli unsurlardır.

Ayrıca scriptlerden bahsetmişken, PHP ile bir script oluşturabilir ve bir tarayıcıya ihtiyaç duymadan kullanabilirsiniz. Sadece tercümana ihtiyacınız vardır. Bu işlev, API oluşturmak için komut dosyası çalıştırmak isteyen programcılar için çok kullanışlıdır. Bu özelliğe komut satırı aracılığıyla komut dosyası yürütme adı verilir.

Ayrıca masaüstü uygulamaları da oluşturabilirsiniz. Çok yaygın değildir, ancak zorlukları seven bir programcıysanız, en gelişmiş hizmetleri kullanabileceksiniz. Bunu yapmak için, bu uygulamaları oluşturmanıza yardımcı olacak bir PHP uzantısı olan PHP-GTK kullanmanız gerekir.

Hala ikna olmadıysanız, işte PHP’nin harika bir betik dili olduğunu anlamanız için başka nedenler:

• Öğrenmesi kolaydır: İşlevleriyle ilgili harika belgelere ve örneklere sahip olduğundan kolayca öğrenebilirsiniz.
• Yaygın olarak kullanılır: E-ticaret, bloglar, sosyal ağlar vb. gibi her türlü platformu oluşturmak için kullanılır. İstatistikler, tüm web sitelerinin %79’unun PHP kullandığını göstermektedir.
• Düşük maliyetlidir: Açık kaynak olduğundan ücretsiz olarak kullanabilirsiniz.
• Geniş topluluk: Bununla ilgili herhangi bir sorunla karşılaşırsanız, internette birçok PHP blogu olduğu için endişelenmenize gerek yok. Kullanıcılar kendi PHP ve HTML deneyimlerini sizinle paylaşarak hata yaptığınız noktada destek verecektir.

PHP, HTML5 ile entegre çalışmakta ve pek çok formun ya da butonun çalışması için kullanılmaktadır. PHP tek başına bir anlam ifade etmediği gibi, HTML5 de CSS ve PHP olmadan bir işe yaramaz. Bu nedenle işaretleme dillerinin tamamı tam sonuç verebilmek için senkronize çalışmaktadır. PHP olmadan HTML5’te form çalıştırmak mümkün olmadığı gibi, CSS3 olmadan da HTML ile oluşturulmuş bir web sayfasında makyajdan söz etmek mümkün değildir. CSS3 web sayfalarının dış görünüşünü tamamlayan bir unsurdur. Renklendirme, resim boyutları, video ya da ses hızları tamamen CSS3 ile şekillendirilmektedir. Bu nedenle bu 3 işaretleme dili birbirine bağlı çalışmaktadır.